К основному контенту

Մարդկության սեփականություն, թե համաշխարհային մշակույթ.

   
гٳß˳ñѳÛÇÝ Ùß³ÏáõÛÃÁ µáÉáñ ÅáÕáíáõñ¹Ý»ñÇ ·Çï»ÉÇùÇ ½ÇݳÝáóÝ ¿: ²ÛÝ Ñ³ëáõ ¿ ³Ù»ÝùÇÝ, áí áõÝ³Ï ¿ ³ÛÝ ·Ý³Ñ³ï»Éáõ ¨ Ûáõñ³óÝ»Éáõ: ²ÛÝ ãÇ ×³Ý³ãáõÙ ¿ÃÝÇÏ, é³ë³Û³Ï³Ý, ë»é³ÛÇÝ, ëáóÇ³É³Ï³Ý áñ¨¿ ¹³ë³Ï³ñ·áõÙ: гٳß˳ñѳÛÇÝ Ùß³ÏáõÛÃÁ ϳñáÕ ¿ ÉÇÝ»É ²ñ¨»ÉùÇ ¨ ²ñ¨ÙáõïùÇ, ÐÛáõëÇëÇ ¨ гñ³íÇ Ù³ñ¹áõ ·Çï»ÉÇùÇ ã³÷áñáßÇãÁ: ÈÇÝ»Ýù Ù»Ýù ѳÛ, éáõë, û ³ÛÉ ³½·Ç, Øáó³ñïÇ, ¶ÛáûÇ, Þ»ùëåÇñÇ, È. ¹³ ìÇÝãÇÇ ÃáÕ³Í Å³é³Ý·áõÃÛáõÝÁ µáÉáñÇë Ïå³ï׳éÇ ³ÛÝ ¹ñ³Ï³Ý Ñáõ½³ÛÇÝ ½·³óáõÙÁ, áñÇ ÑÇÙùáõÙ ³ñÅ»ùÝ ¿ ϳݷݳÍ:
  гٳß˳ñѳÛÇÝ Ùß³ÏáõÛÃÁ ã·ÇïÇ, û ÇÝã µ³Ý ¿ ųٳݳÏÝ áõ ï³ñ³ÍáõÃÛáõÝÁ. ³ÝïÇÏ Ùß³ÏáõÛÃÁ ϳñáÕ ¿ ù³ÛÉ»É Å³Ù³Ý³Ï³ÏÇó, ³ñ¹Ç Ùß³ÏáõÛÃÇÝ ³éÁÝûñ, Ý»ñÏ³Ý ¨ ³ÝóÛ³ÉÁ ï³ñ³ÍáõÙ ·ïÝ»Ý ³å³·³ÛáõÙ: ²Ûëå»ë, ѳٳß˳ñѳÛÇÝ Ùß³ÏáõÛÃÁ µáÉáñ ųٳݳÏÝ»ñÇ ÏáÝÏñ»ï ѳݷ³Ù³ÝùÝ»ñáõÙ, ÏáÝÏñ»ï Ùß³Ïáõóëï»ÕÍ ·áñÍáõÝ»áõÃÛ³Ý ³ñ¹ÛáõÝùÝ»ñÇ Ñ³Ýñ³·áõÙ³ñÝ ¿, áñÁ ѳٳÉñáõÙ ¿ Çñ ß³ñù»ñÁ ³ÛÝåÇëÇ å³ïÙ³Ùß³ÏáõóÛÇÝ ³ñÅ»ùÝ»ñ, áñáÝù ³ñŨáñí»É ¨ ѳí»ñÅáõÃÛ³Ý »Ý ³ñųݳó»É ÏáÝÏñ»ï ÅáÕáíñ¹Ç ÏáÕÙÇó:
  Ø»ñ ûñ»ñáõÙ, ûñ¨ë, ³éûñÛ³ ½ñáõÛóÇ Ã»Ù³ ѳݹÇë³óáÕ Ñ³Ù³ß˳ñѳÛÇÝ Ùß³ÏáõÛÃÁ, Çñ áñ¨¿ µ³ÕϳóáõóãÇ ³Ýñ³¹³ñÓٳٵ, ³Ý³ë»ÉÇ Ï»ñåáí ËÇëï ³Ïïáõ³É ¨ ùÝݳñÏÙ³Ý »Ýóϳ ¿, ë³Ï³ÛÝ ÙǨÝáõÛÝ Å³Ù³Ý³Ï Ñ»ï³½áïáõÃÛáõÝÝ»ñÇ ³éáõÙáí å³Ï³ë å³ñ½³µ³Ýí³Í: ÜÙ³Ý Ñ³Ý·³Ù³ÝùÝ»ñáõÙ ³ëïÇ׳ݳµ³ñ ѳݷ»óÇ, ·áõó» »Ýó·Çï³Ïóáñ»Ý, ³ß˳ï³ÝùÇë ûٳÛÇÝ ¨ Ùß³ÏáõÛÃÝ»ñÇ µ³½Ù³½³ÝáõÃÛ³Ý, Ùß³ÏáõÛÃÝ Çµñ¨ ³ÙµáÕç³Ï³Ý ѳٳϳñ·՝ Ýñ³ µ³Õ³¹ñ³ï³ññ»ñÇ, Ùß³ÏáõÛÃÝ»ñÇ ÙÇç¨ ï»ÕÇ áõÝ»óáÕ »ñÏËáëáõÃÛ³Ý ÙÇçáóáí  ·»ñËݹÇñ ¹³ñÓñ»óÇ Ñݳñ³íáñáõÃÛáõÝÝ»ñÇë ë³ÑٳݻñáõÙ Ã»Ù³Ý áõëáõÙݳëÇñ»É:
   Ø»Ýù ѳÕáñ¹³ÏÇó »Ýù ¹³éÝáõÙ Ùß³ÏáõÛÃÇÝ ³ÝÏ³Ë Ù»ñ ϳÙùÇ ¨ ·Çï³Ïó³Ï³ÝÇ, ÇëÏ Ù»ñ ûñ»ñÇ Ù³ñ¹Á ѳÕáñ¹³ÏóíáõÙ ¿ áã ÙdzÛÝ Çñ ³½·³ÛÇÝ Ùß³ÏáõÛÃÇ Ñ»ï, ³Ûɨ ϳñáÕ³ÝáõÙ ¿ ¹áõñë ·³É ë»÷³Ï³ÝÇ ßñç³Ý³ÏÝ»ñÇó ¨ ï»ëÝ»É Ñ³ñ¨³Ý ÅáÕáíñ¹Ç ÇÝùݳïÇå, Çñ ë»÷³Ï³ÝÇó ï³ñµ»ñíáÕ Ùß³ÏáõÛÃÁ: ºí »ñµ ÏѳݹÇå»Ý »ñÏáõ ¨ ³í»ÉÇ ³½·³ÛÇÝ Ùß³ÏáõÛÃÇ ÏñáÕÝ»ñ, ³å³ Ýñ³Ýó ÷áËß÷Ù³Ý ÁÝóóùÁ Ïѳݷ»óÝÇ ³é³í»É ѳÙÁݹѳÝáõñ, Áݹ³ñÓ³Ï ·Çï»ÉÇùÇ, áñÝ ¿É å³ÛٳݳϳÝáñ»Ý ѻﳷ³ÛáõÙ Ó»éù ϵ»ñÇ §Ñ³Ù³ß˳ñѳÛÇÝ Ùß³ÏáõÛæ ³Ýí³ÝáõÙÁ:
  ̳·áõÙ ¿ ѳñó, û ³ñ¹Ûá՞ù áíù»ñ ¿ÇÝ ³ÛÝ ÅáÕáíáõñ¹Ý»ñÁ, áíù»ñ Ùß³ÏáõóÛÇÝ ÇñáÕáõÃÛáõÝÝ»ñÇ ÷á˳ݳÏáõÙ Çñ³Ï³Ý³óñ»óÇÝ, áíù»ñ å³ïٳϳÝáñ»Ý áñáß³ÏÇ ÷áõÉáõÙ Ó»éù µ»ñ³Íáí ÏÇëí»óÇÝ ÙÛáõëÝ»ñÇ Ñ»ï: »ñ¨ë, ³é³í»É ÁݹѳÝñ³Ï³Ý Ùß³ÏáõóÛÇÝ »ñÏËáëáõÃÛáõÝ, áñå»ë ³Û¹åÇëÇÝ, å»ïù ¿ Ýϳï»ÉÇ ÉÇÝÇ Ñ»ÉÉ»ÝÇëï³Ï³Ý Ùß³ÏáõÛÃÇ ï³ñ³ÍÙ³Ý Å³Ù³Ý³Ï³ßñç³ÝáõÙ, »ñµ ²ñ¨»ÉùÁ, ²é³ç³íáñ ²ëÇ³Ý ¨ ѻﳷ³ÛáõÙ áÕç ³ß˳ñÑÁ ëÏë»ó ѳÕáñ¹³Ïóí»É ¨ ³½¹»óáõÃÛáõÝ Ïñ»É ²É. سϻ¹áݳóáõ Ùß³ÏáõÛÃÇó:
  ²Ýßáõßï, Ùß³ÏáõÛÃÝ»ñÇ »ñÏËáëáõÃÛáõÝÁ ·áÛáõÃÛáõÝ ¿ áõÝ»ó»É Ñݳ¹³ñáõÙ: ê³Ï³ÛÝ Ñ³ë³ñ³ÏáõÃÛ³Ý (µ³Ý³Ï³ÝáõÃÛ³Ý) ½³ñ·³óÙ³ÝÁ ½áõ·ÁÝóó ³Û¹ ÙÇïáõÙÁ ¿³å»ë áõŷݳÝáõÙ ¿:
  Øß³ÏáõÛÃÝ»ñÇ ÷á˳½¹»óáõÃÛáõÝÝ ³ñ³·áñ»Ý ٻͳÝáõÙ ¿ ³ÛÝù³Ýáí, áñù³Ýáí áñ å³ïÙáõÃÛáõÝÁ ¹³éÝáõÙ ¿ ѳٳß˳ñѳÛÇÝ:
  ØÇ ÏáÕÙÇó, ½³ñ·³óÙ³Ý ÁÝóóùáõÙ Ó»éù µ»ñí³Í ³ß˳ñÑÁÝϳÉÙ³Ý ¨ ·áñÍáõÝ»áõÃÛ³Ý Ó¨»ñÇ µ³½Ù³½³ÝáõÃÛáõÝÁ Ý»ñ³éíáõÙ ¿ ѳٳß˳ñѳÛÇÝ Ùß³ÏáõÛÃÇ Ù»ç, ÙÛáõë ÏáÕÙÇó, ÇÝãå»ë ³ÙµáÕç Ùß³ÏáõÛÃÁ, ³ÛÝå»ë ¿É՝ ï»Õ³ÛÇÝ (ëáódzÉ-å³ïٳϳÝ, ³½·³ÛÇÝ) ³ñÅ»ùÝ»ñÇ Ñ³Ù³Ï³ñ·Ý ûÅïí³Í ¿ ѳñ³µ»ñ³Ï³Ý ÇÝùÝáõñáõÛÝáõÃÛ³Ùµ: γåí³Í ÉÇÝ»Éáí µÝ³Ï³Ý ¨ ëáóÇ³É³Ï³Ý ÙÇç³í³ÛñÇ Ñ»ï՝ ³Û¹ Ùß³ÏáõÛÃÝ»ñÇ ³é³ÝÓݳѳïÏáõÃÛáõÝÝ»ñÁ áõÝ»Ý ËáñÁ ³ñÙ³ïÝ»ñ: ´³ó³éí³Í 㿠ݳ¨ ÛáõñûñÇݳÏáõÃÛ³Ý ïÇ»½»ñ³Ï³Ý ·áñÍáÝÁ: ²ÛÝå»ë, áñ Ûáõñ³ù³ÝãÛáõñ ѳÝñáõÛÃÇ Ùß³ÏáõÛà Ө³íáñí»Éáí ÇÝùÝ ¿ ¹³éÝáõÙ ³ÏïÇí å³ïÙ³Ï³Ý áõÅ: ²Û¹ å³ï׳éáí ¿É ïíÛ³É ÅáÕáíñ¹Ç å³ïÙáõÃÛ³Ý, Ýñ³ ëáóÇ³É³Ï³Ý ½³ñ·³óÙ³Ý íñ³ ½·³óíáõÙ ¿ Ùß³ÏáõÛÃÇ ³½¹»óáõÃÛáõÝÁ:
  Øß³ÏáõóÛÇÝ ï³ñµ»ñáõÃÛáõÝÝ»ñÁ å³ïÙ³Ï³Ý ·áñÍÁÝóóÇ µ³½Ù³½³ÝáõÃÛ³Ý ¨ µ³½Ù»ñ³Ý·áõÃ۳ݠ ³ñ¹ÛáõÝùÝ»ñÝ »Ý: Úáõñ³ù³ÝãÛáõñ Ùß³ÏáõÛà ³ÝÏñÏÝ»ÉÇ ¿: àõñ»ÙÝ Ùß³ÏáõÛÃÝ»ñÁ áñáß³ÏÇ ÇÙ³ëïáí ѳí³ë³ñ »Ý (Ûáõñ³ù³ÝãÛáõñÝ Çñ áõñáõÛÝ ï»ÕÝ áõÝÇ): ÆѳñÏ», Ï³Ý ³í»É ϳ٠å³Ï³ë ½³ñ·³ó³Í, ï³ñ³Íí³Í Ùß³ÏáõÛÃÝ»ñ, ë³Ï³ÛÝ Ñ»Ýó ³½·³ÛÇÝ ï³ñ³Íù³ÛÇÝ ÛáõñûñÇݳÏáõÃÛáõÝÝ»ñÁ ïíÛ³É Ùß³ÏáõÛÃÁ ÙÛáõëÝ»ñÇ Ñ»ï ÝáõÛÝ ß³ñùÇÝ »Ý ¹³ëáõÙ:
  ÈÇÝ»Éáí ѳٳß˳ñѳÛÇÝ Ùß³ÏáõÛÃÇ ½³ñ·³óÙ³Ý ·áñÍáÝ՝ ÙÇçÙß³ÏáõóÛÇÝ ÷á˳½¹»óáõÃÛáõÝÝ áõÝÇ áñáß³ÏÇ ÇÝùÝáõñáõÛÝáõÃÛáõÝ: ²Ûëûñ, ûñ¨ë, ÙdzÙïáõÃÛáõÝ ¿ ջϳí³ñí»É Ùß³ÏáõÛÃÝ»ñÇ ³Ýѳٳï»Õ»ÉÇáõÃ³Ý ·³Õ³÷³ñáí, Ùï³Í»Éáí, áñ Ûáõñ³ù³ÝãÛáõñ Ùß³ÏáõÛà ËóÝíáõÙ ¿ Çñ ëϽµáõÝùÝ»ñáí ¨ áõñÇßÝ»ñÇ Ñ»ï ãÇ ÷á˳½¹íáõÙ: ö³ëï ¿, áñ ϳ ÙdzëÝ³Ï³Ý Ñ³Ù³ß˳ñѳÛÇÝ Ùß³ÏáõÛÃ: ºí ù³ÝÇ áñ ó³Ýϳó³Í ³½·³ÛÇÝ Ùß³ÏáõÛà Çñ ³é³ÝÓݳѳïÏáõÃÛ³Ùµ ³ñï³Ñ³ÛïáõÙ ¿ ѳÙÁݹѳÝáõñÁ, ѳٳٳñ¹Ï³ÛÇÝÁ, ³å³ ³éϳ ¿ Ùß³ÏáõÛÃÝ»ñÇ ÷á˳½¹»óáõÃÛ³Ý, ÷áËѳñëï³óÙ³Ý ¨՜ ³ÝÑñ³Å»ßïáõÃÛáõÝ ¨՜  Ñݳñ³íáñáõÃÛáõÝ:
    

Комментарии

Հաճախակի որոնվող նյութերը

Երաժշտության պատմության կապերը արվեստի այլ տեսակների հետ

Երաժշտությունը (հուն.՝ μουσική  [τέχνη կամ ἐπιστήμη], ենթակա է հուն.՝ μούσα - մուզա բառից) նույնպես մշակույթի ճյուղ է, որի գեղարվեստական նյութը համակարգված ձայնն է։ Երաժշտությունը կարող ենք ասել, որ առաջացել է դեռևս պալեոլիթի ժամանակշրջանից ։ Քանի որ աշխարհի ողջ մարկությունը, այդ թվում անգամ առավել մեկուսացած ցեղախմբերը, ունեն երաժշտության որոշ տեսակներ: Հետաքրքիրն այն է, որ ենթադրվում է, որ Աֆրիկայում ծագումից հետո` երաժշտությունը արդեն գոյատևում է ամենաքիչը 50 000 տարի և աստիճանաբար վերածվել է ամբողջ մարդկության կյանքի անբաժանելի մասը։     Բանավոր երաժշտական ավանդույթն անվանում են նախնադարյան կամ պարզունակ, ինչի օրինակ կարող են ծառայել ամերիկյան ու ավստրալիական բնիկների երաժշտությունը։ Երաժշտության նախնադարյան փուլը վերջանում է այն ժամանակ, երբ սկսում են գրառել երաժշտական ստեղծագործությունները։ Ամենահին հայտնի երգը, որը գրառվել է սեպագիր տախտակի վրա և հայտնաբերվել է Նիպուրի պեղումների ժամանակ, որը չորս հազար տարեկան է։ Երաժշտությունը, ինչես որ ժամանակի ընթացքում մշակույթի այս կամ այն

Հունական ճարտարապետության առանձնահատկությունները

   Հին հունական մշակույթը իր ճյուղերով բացառիկ կարևոր տեղ է գրավել մարդկության մշակույթի պատմության մեջ: Դա նշանակալի չափով բացատրում է Հին Հունաստանի պատմական զարգացման առանձնահատկությամբ: Հին Հունաստանի ստրկատիրական հասարակարգի շրջանակներում առաջացան պատմության մեջ ժողովրդավարության առաջին սկզբունքները՝ հնարավորություն տալով ձևավորելու առաջադիմկան գաղափարներ, որոնք հաստատում էին մարդու գեղեցկությունը և վեհությունը: Եվ այդ գաղափարները բնականաբար պետք է իրենց դրոշմը թողեին հունական ճարտարապետության մեջ և խթան հանդիսանային նրա ոճական առանձնահատկությունների ձևավորման գործընթացում:    Քաղաքների աճի հետևանքով լայն ընդգրկում է ստանում շինարարությունը: Այդ ժամանակաշրջանում կազմավորվում է ճարտարապետական օրդերների համակարգը, որը դրվեց ամբողջ անտիկ ճարտարապետության հիմքում: Դեռևս խոր հնադաարում ստեղծվել էր շենքի մի տիպ, որը հետագայում մարմնավորվեց քաղաք-պետության ազատ քաղաքացիների գաղափարներն ու զգացմունքները: Այդպիսի շենք հանդիսացավ աստվածներին կամ աստվածացված հերոսներին նվիրված տաճար

Միջմշակութային հաղորդակցում

Մշակույթը անքակտելիորեն կապված է մեր առօրյա կյանքի հետ: Որոշ մշակույթներ ունեն ազդեցության լայն շրջանակ և ավելի մեծ մարդկային զանգված են ընդգծում: Այլ մշակույթներ ներառում են մարդկանց փոքր խմբեր, որոնք կազմավորվում են որոշակի ընդհանուր հատկություններով կամ հետաքրքրություններով: Ավանդական ըմբռնումներին հակառակ, որպեսզի միշտ մշակույթների հետ հաղորդակցվենք, այսօր արդեն հարկ չկա դրա համար մեկնել այլ երկիր, ինչը պայմանավորված է աշխարհագրական գլոբալ փոփոխությունների հետ ( ԽՍՀՄ-ի փլուզում, տնտեսության միջազգայնացում և այլն) և գրեթե յուրաքանչյուր երկիր ներառում է բազմաթիվ այլ ազգերի ներկայացուցիչներ, հետևաբար նաև` նրանց մշակույթը: Վերջին տասնամյակի փոփոխությունները հիմնովին ձևափոխել են ողջ աշխարհը (օրինակ, տրանսպորտային տեխնոլոգիայի բարելավումը, հաղորդակցության տեխնոլոգիաների զարգացումը, տնտեսական գլոբալացումը և փոփոխությունները ներգաղթի մոդելում): Սա ձևափոխեց աշխարհի բնակչության կազմը, և ամենօրյա առնչությունները նոր մշակույթի հետ դառնում են բնական երևույթ: Եվ ներգաղթերի թվի աճին զուգահեռ մեծա