ՄՏԱԴԱՐԱՆ

-Կես խորանարդ մնաց ընթանամ: -Կարծում էի՝ ավելի խելամիտ կգտնվես, ի վերջո, կդադարես քո այդ անմիտ դասական հաշվարկների սովորույթից: Տեսնում եմ, ժամանակի մեքենան անպտուղ է ընթացել: _Կարծում եմ, եղբայր, քո դեպքում նույնպես. շարունակում ես շաղախել մարսողական համակարգիդ հիմքից դուրս եկող հնչյունների համաստեղություն ու տարածել այստեղ-այնտեղ... - Տեսնում եմ՝   տարիները սողունային սովորույթներին հաղթել չկարողացան: -Եթե հաշվի առնենք մարդկային սովորույթներից մեկը, հեռվից ես եկել, էլ չասեմ տարիներ են անցել. ողջագուրվել է պետք, մարդիկ ենք ի վերջո...    Նա ծերացել էր: Փողոցում հանդարտ քայլքս էի անում, երբ մեքենայի վարորդի ջղաձգված ու շտապողական հայացք նկատեցի: Ես մտաբերեցի այդ մարդուն: Նա մեկն էր իմ ուսուցիչներից: Ծերացել էր. հիրավի, բոլորիս գլխով էլ կգա-կգնա, մի՞թե այդքան արագ, այդքան անսպասելի կամ գուցե սպասելի՞... մարդիկ սիրում են սեթևեթանք ընդհանրապես. ասում են՝ անսպասելի, երբ գիտեն այդ մարդու երակներով հոսած վերջին գույժը: Ապա ո՞ւմ է հարկավոր այդ չբերրի զարմանքն ու տարակուսանքը...Այնուամենա

   Նայում էի հորս մաշված ձեռքերին ու աչքերս ավելի անկուշտ էին դառնում: Վաղուց է, ինչ,  չէի զգացել մարմնիս խոնավությունը, ամբողջ մարմնով ու դողէրոցքի տենդով պատված էին մկաններս, չէի հաշտվում, չէի կարողանում հաշտվել հորս ձեռքերում եղած հուսահատության և մորս հայացքում թաքնված, բայց հրաբխային անսպասելի ժայթքման նման տագնապից սերվող շեղբին:    Աչքիս են գալիս հորս ձեռքերը, մորս հայացքը ու ես վերստին անկուշտ եմ դառնում... Ժամանակին թևանցուկ այլևս չես հոսի, ցատկով չես անցնի հոսող ջրերից... Աչքերիս անխնա դարմանի փնտրտուքով դուրս եկա տանից, անգամ գիշերաժամին օրը չէր հանդարտվում: Մթության մեջ աչքերս փրկություն էին աղերսում. գուցե կդադարի նրանցում եղած տեսիլքների հոսքը: Բայց ճամփին հաչացող շան հետ հորս ձեռքերի մաշվածությունը ավելի էր կայծկլտում, կարծես՝ ոսկի էին, ավաղ, հնացած: Ձեռքերս բարձրացրեցի դանդաղ ու աննկատ, որ ճամփան առ բարձրյալ լուսավորեմ...    Ցուրտ էր, ձեռքերս բրուտին ծանոթ չեն, մրսել գիտեն, կոտրվել գիտեն. պետք էր անհապաղ իրենց տեղը վերադարձնել:    Ճամփան անեզր կթվա մարդկանց, որում